GSS dzień 6

DZIEŃ 6: Schronisko "Sowa" - Góra Wszystkich Świętych

Data: 09.VII.2016

Dzienny dystans: 36,3 km (GSS) + 0,4 km (wejście na Górę Wszystkich Świętych)

Wyprawowy dystans: 189,9 km (GSS), 199,3 km (całość)
Dobowa suma podejść: 1334 m
Dobowa suma zejść: 1586 m

Najwyższy punkt na trasie GSS - dzień 6: Góry Sowie - Wielka Sowa (1015 m n.p.m.); Obniżenie Noworudzkie (Wzgórza Włodzickie) - Góra Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.)

Schroniska turystyczne i inne obiekty noclegowe na trasie:
- Schronisko "Sowa":    http://schroniskosowa.republika.pl/

- Schronisko PTTK "Zygmuntówka" na Przeł. Jugowskiej:    http://www.schroniskozygmuntowka.pl/    lub    Facebook
- "Villa Hubertus" w Srebrnej Górze - dawne schronisko górskie:    http://www.villahubertus.com.pl/    lub    Facebook

Trasa:

GÓRY SOWIE:  Schronisko "Sowa" (900 m n.p.m.) -  Wielka Sowa  (1015 m n.p.m.) -  Kozie Siodło (887 m n.p.m.) -  Przeł. Jugowska (800 m n.p.m.) -  Schronisko PTTK "Zygmuntówka" (740 m n.p.m.) -  Kalenica (964 m n.p.m.) -  Przeł. Woliborska (711 m n.p.m.) -  Malinowa (839 m n.p.m.) -  Mała Przeł. Srebrna (568 m n.p.m.) -  Przeł. Srebrna (598 m n.p.m.) - GÓRY BARDZKIE:  Czeski Las (621 m n.p.m.) -  Czerwieńczyce (396 m n.p.m.) - GÓRY SOWIE:  /GARB DZIKOWCA/: okolice szczytu Przykrzec (ok. 582 m n.p.m.) -  Słupiec (414 m n.p.m.) - OBNIŻENIE NOWORUDZKIE:  /WZGÓRZA WŁODZICKIE/: Kościelec (612 m n.p.m.) -  Góra Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.)

Trasa GSS dzień 6. Opracowanie własne w QGIS-ie. Podkład - WMS (geoportal).

Profil topograficzny 6 dnia wyprawy GSS.

Kolejny dzień z wyprawą Głównym Szlakiem Sudeckim, rozpocząłem od pobudki około godziny 7:00. Był to czas, gdy promienie słoneczne padały już na ściany mojego namiotu. Możliwe więc było w miarę szybkie jego osuszenie po nocnej burzy.

Na szlak wróciłem jednak dopiero około godziny 9:00. Zanim przejdę do relacji z  mojego 6 dnia wędrówki GSS-em myślę, że wskazane jest podanie kilku geologicznych ciekawostek związanych z Górami Sowimi. Pewnie niewiele osób zdaje sobie sprawę, że skały budujące to pasmo górskie należą do najstarszych w Polsce, ale i w Europie. Początki historii geologicznej Gór Sowich sięgają początków historii Ziemi sprzed 4,5 mld lat. Najstarsze skały, które można tutaj znaleźć to hornblendyty z Bystrzycy Górnej, datowane na 1,2 mld lat. Góry Sowie zbudowane są głównie z gnejsu, najstarszego budulca skalnego ze wszystkich gór w Polsce. Powstały one w dolnym piętrze ery prekambryjskiej w archaiku. W Górach Sowich można natknąć się na ciekawe minerały. Są tutaj m.in.: turmaliny, beryle, granaty, kwarce, łyszczyki i baryty.

Po tym krótkim wstępie, mającym ukazać wszystkim zainteresowanym, z jak ciekawym pasmem górskim miałem do czynienia, przejdę już do relacji z mojej wędrówki.

Spod Schroniska "Sowa", trasa () wspina się na najwyższy szczyt Gór Sowich - Wielką Sowę (1015 m n.p.m.). Znajduje się tutaj zabytkowa wieża widokowa pochodząca z 1906 r.. Obiekt ten został w ostatnim czasie odnowiony, a widoki jakie z niego można podziwiać zapierają dech w piersiach. Wstęp na górę wieży jest płatny.

Wieża widokowa na Wielkiej Sowie (1015 m n.p.m.).

Dalsza trasa () wiedzie łagodnie na Kozie Siodło (887 m n.p.m.) i dalej przez Kozią Równię (930 m n.p.m.) na Przeł. Jugowską (800 m n.p.m.). Po drodze na Niedźwiedziej Skale umieszczono tablicę upamiętniającą kolejnego miłośnika Gór Sowich - Hermanna Henkla. Przez przełęcz przebiega szosa łącząca Pieszyce z Sokolcem. Zaledwie 10 minut marszu poniżej przełęczy0 () znajduje się Schronisko PTTK "Zygmuntówka".

Schronisko PTTK "Zygmuntówka" to obiekt oferujący 31 miejsc noclegowych w pokojach 2-, 4-, 6- i 8- osobowych oraz w pokojach tzw. "rodzinnych 2+1". Obiekt powstał w 1938 r., dzięki Towarzystwu Sportów Zimowych z Bielawy. Po wojnie schronisko ponownie uruchomiono dopiero w 1956 roku. W latach 60. XX w. budynek częściowo przebudowano. Samo schronisko jest godne polecenia, szczególnie ze względu na panującą w nim "górską" atmosferę, jak zupełnie inną od tych znanych z większości popularnych schronisk górskich w kraju, gdzie obiekty coraz częściej przypominają hotele.

Niedźwiedzia Skała z tablicą upamiętniającą osobę Hermanna Henkla.

Widok z polany w okolicach Przeł. Jugowskiej (800 m n.p.m.).

Schronisko PTTK "Zygmuntówka".

Spod schroniska trasa () podnosi się w stronę Rymarza (913 m n.p.m.). Nie osiąga  ona jednak szczytu tej góry, tylko trawersem ją omija. Następnie przez Słoneczną (949 m n.p.m.) zaprowadziła mnie na Kalenicę (964 m n.p.m.) (). Na jej wierzchołku znajduje się metalowa wieża widokowa (darmowe wejście), z której roztacza się wspaniała panorama. W pobliżu tego szczytu na uwagę zasługują ciekawe wychodnie skalne ("Słoneczne Skałki", "Dzikie Skałki"). Spędziwszy na szczycie Kalenicy (964 m n.p.m.) kilkadziesiąt minut, ruszyłem w dalszą trasę () w kierunku Przeł. Woliborskiej (711 m n.p.m.).

Odcinek () między Kalenicą (964 m n.p.m.), a Przeł. Woliborską (711 m n.p.m.), przebiega głównie przez zalesione szczyty: Żmija (887 m n.p.m.), Popielaka (856 m n.p.m.) i Kobylca (766 m n.p.m.). Nie brak na tym fragmencie bardziej odsłoniętych miejsc. Należą do nich przede wszystkim śródleśne polany, takie jak: Bielawska Polanka i Wigancicka Polana.

Przez Przeł. Woliborską (711 m n.p.m.) przebiega droga wojewódzka nr 384 łącząca Dzierżoniów i Nową Rudę. Przełęcz jest doskonałym punktem startowym na wycieczki po okolicznych szczytach. Znajduje się tutaj parking oraz wiata turystyczna.

"Słoneczne Skałki" na Kalenicy (964 m n.p.m.).

Widok z wieży widokowej na Kalenicy (964 m n.p.m.).

Widok z wieży widokowej na Kalenicy na Bielawę.

Wieża widokowa na Kalenicy (964 m n.p.m.).

Kalenica (964 m n.p.m.) - wieża widokowa.

 Popielak (860 m n.p.m.).

Popielak (860 m n.p.m.) - widok na Szeroką (826 m n.p.m.) i Malinową (839 m n.p.m.).

Przeł. Woliborska (711 m n.p.m.).

Z Przeł. Woliborskiej (711 m n.p.m.) udałem się w kierunku Małej Przełęczy Srebrnej (568 m n.p.m.) (), w pobliżu której znajduje się kolejny bardzo ciekawy zabytek na szlaku mojej wędrówki - Twierdza Srebrnogórska. Zanim jednak dotarłem do niej, wpierw musiałem pokonać kolejny zalesiony odcinek o długości 9,6 km przez: Szeroką (826 m n.p.m.), Przeł. Pod Szeroką (741 m n.p.m.), Malinową (839 m n.p.m.), Gołębią (810 m n.p.m.), zbocze Gąsiorka (773 m n.p.m.) i zbocze Chochoła Wielkiego (754 m n.p.m.) (). Sam fragment wiedzie bardzo przyjemną trasą (), praktycznie na tej samej wysokości. Zaraz za szczytem Chochoła Wielkiego (754 m n.p.m.) Główny Szlak Sudecki () wiedzie wzdłuż murów Twierdzy Srebrnogórskiej i doprowadza do jej głównych bram. Warto tutaj zajrzeć i poznać historię tego miejsca.

Twierdza Srebrnogórska - to największa górska twierdza obronna w Europie. Została wzniesiona w latach 1765 - 1777 na polecenie króla pruskiego Fryderyka II. Główną przyczyną budowy tak olbrzymiej, jak na owe czasy budowli obronnej, była konieczność zabezpieczenia militarnego przez Prusy zdobytego w 1740 r. Śląska. Pod budowę fortyfikacji wybrano dwa górujące nad Przeł. Srebrną wzniesienia: Forteczną (Warowną) Górę (686 m n.p.m.) oraz Ostróg (627 m n.p.m.). Twierdza składa się z 6 fortów oraz kilku bastionów. Przy jej budowie trwającej 12 lat pracowało ok. 4,5 tysiąca robotników. Fortyfikacje nigdy nie zostały zdobyte, choć trzeba przyznać, że niewiele brakowało by wojska napoleońskie w czasie wojny Prus z Francją (lata 1806 -1807) je przejęły. Walki zakończył jednak pokój podpisany 9 lipca 1807 roku w Tylży. Z czasem dalsze utrzymywanie w dobrym stanie tak dużej twierdzy pochłaniało zbyt dużo pieniędzy. W 1860 r. wydano rozkaz o likwidacji twierdzy z wyjątkiem donżonu. Ostatecznie wojska pruskie opuściły fortyfikacje 7 lat później. Przez kolejne lata niszczejące budowle zaczęto remontować, dostrzegając w nich potencjał turystyczny ściągający turystów do Srebrnej Góry. W czasie II wojny światowej, w dwóch fortach: Ostróg i Wysoka Skała utworzono karny obóz jeniecki dla polskich oficerów.

Źródło: Brygier W. (2015): Przewodnik turystyczny - Główny Szlak Sudecki, Wyd. Compass, Kraków; Wikipedia.

Spod fortyfikacji czerwony szlak () serpentynami doprowadził mnie do Małej Przełęczy Srebrnej (568 m n.p.m.). Po drodze zatrzymałem się na obiad w "Villi Hubertus" - budynku będącym niegdyś schroniskiem turystycznym. Przy okazji po raz pierwszy w czasie mojej wyprawy skorzystałem z tutejszego dostępu do Wi-Fi, by sprawdzić jak wygląda moja skrzynka na poczcie. Muszę powiedzieć, że uwielbiam takie chwile z brakiem dostępu do masowych mediów (w tym wypadku 6 dni). Dla człowieka liczy się wtedy tu i teraz, a nie problemy polityczne kraju, czy świata.

Przez Małą Przełęcz Srebrną (568 m n.p.m.) przebiega droga wojewódzka nr 385 między Srebrną Górą i miejscowością Wolibórz. Jeżeli wędrując GSS mamy więcej czasu, warto zejść ze szlaku na przełęczy i skierować się w stronę centrum Srebrnej Góry.

Srebrna Góra - to niewielka wieś zamieszkiwana przez 1018 osób (2011 r.). Znana jest przede wszystkim z zabytkowej twierdzy (Twierdza Srebrnogórska), górującej nad miejscowością. Nie jest to jedyne ciekawe miejsce jakie można tutaj znaleźć. Warto również zobaczyć:
- zabytkową zabudowę miejską (miejscowość w przeszłości miała status miasta)
- kościół parafialny p.w. śś. Piotra i Pawła z lat 1729 - 1731
- "Villę Hubertus" - dawne schronisko "Pod Fortami" z przełomu XIX i XX w.
- sztolnie w dawnej kopalni srebra
- budowle inżynierskie sowiogórskiej kolejki zębatej (z początku XX w.), w tym: wiadukt Żdanowski  o wys. 23,8 m (zbudowany w 1901 r.), wiadukt Srebrnogórski o wys. 28 m (zbudowany w 1901 r.) i most wiszący (zbudowany w 1903 r.).

Dalsza trasa () wiodła szosą na właściwą Przeł. Srebrną (598 m n.p.m.), przez którą przebiega granica między Górami Sowimi i Górami Bardzkimi.

Naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea) na zboczu Szerokiej (826 m n.p.m.).

Widok na Nową Wieś Kłodzką ze stoku Gąsiorka (773 m n.p.m.).

Twierdza Srebrnogórska - Fort Donżon.

Fort Donżon w Srebrnej Górze.

Fort Donżon w Twierdzy Srebrnogórskiej.

Pensjonat "Villa Hubertus".

Opuszczając Góry Sowie, wkroczyłem na krótki fragment GSS () wiodący przez Góry Bardzkie (ok. 5 km). Idąc () szlakiem mam jeszcze okazję podziwiać w oddali potężne fortyfikacje w Srebrnej Górze.

Wreszcie doszedłem do górnej części Czerwieńczyc - maleńkiej wioski położonej w dolinie potoku Czerwionek (). Tutaj skończył się mój krótki epizod z Górami Bardzkimi.

Kładka nad trasą dawnej Kolei Sowiogórskiej.

Twierdza Srebrnogórska ze zbocza Stróża (636 m n.p.m.) - G. Bardzkie. Po lewej Fort Donżon, po prawej Fort Ostróg.

Widok na Fort Ostróg ze zbocza Stróża (636 m n.p.m.).

Czeski Las (621 m n.p.m.) - G. Bardzkie.

Drogowskazy w Czerwieńczycach - okolice leśniczówki.

Za Czerwieńczycami Główny Szlak Sudecki () przemierza malowniczy Garb Dzikowca - niewielkie pasmo górskie zaliczane do Gór Sowich. Początkowo wijący się między szczytami szlak () wyprowadził mnie na drogę asfaltową między Dzikowcem i Bożkowem. Następnie trasa () bardziej stromym zboczem, wyprowadziła mnie na grzbiet w okolicach góry Przykrzec (613 m n.p.m.). Skąd w pobliżu kamieniołomu gabra zeszedłem () do Słupca - kiedyś samodzielnej wsi, dzisiaj będącej częścią Nowej Rudy. Niegdyś w Słupcu działała kopalnia węgla kamiennego. Dziś w jej miejscu znajduje się wałbrzyska strefa ekonomiczna.

Malowniczy Garb Dzikowca.

Słupiec, w oddali widoczne Góry Stołowe.

Pomnik Trudu Górniczego - Słupiec.

Kopalnia gabra "Słupiec" w Nowej Rudzie.

Mijając centrum Słupca skierowałem się w stronę szczytu Góry Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.) (). W jej pobliżu na Kościelcu znajduje się Sanktuarium MB Bolesnej. Ostatni fragment podejścia wiedzie obok zabytkowej drogi krzyżowej (). Główny Szlak Sudecki nie biegnie przez wierzchołek Góry Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.). Prowadzi tam zielony szlak () spod sanktuarium. Zamiast tego GSS biegnie dalej asfaltową drogą wzdłuż grzbietu. Ja jednak zdecydowałem się podejść na szczyt Góry Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.) (). Na jej wierzchołku znajduje się 15 - metrowa, zabytkowa wieża widokowa. Wieża została zbudowana z czerwonego piaskowca w 1913 roku. Z góry roztacza się piękny widok na: Góry Sowie, Góry Suche (G. Kamienne), Góry Bardzkie, Góry Stołowe, Góry Bystrzyckie, Kotlinę Kłodzką i Masyw Śnieżnika. Nad wejściem wieży znajduje się płaskorzeźba feldmarszałka Helmuta Karla von Moltkego - patrona tej budowli.

Z powodu zapadających ciemności postanowiłem w tym miejscu zakończyć przewidzianą na ten dzień wędrówkę. Najbliższe noclegi można znaleźć w pobliskim Słupcu.

Jedna ze stacji drogi krzyżowej na Kościelec.

Wieża widokowa na Górze Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.) (1).

Wieża widokowa na Górze Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.) (2).

Widok z wieży widokowej na Górze Wszystkich Świętych (648 m n.p.m.).

Przydatne linki:

- Twierdza Srebrna Góra - http://www.forty.pl/
- Wieża widokowa na Wielkiej Sowie - http://www.pieszyce.pl/index.php/wielka-sowa/godziny-otwarcia-cennik